Giới thiệu
Nhắc đến Hà Nội, không chỉ là nhắc đến những di tích lịch sử, những con phố cổ kính hay hồ Gươm thơ mộng, mà còn là nơi lưu giữ tinh hoa ẩm thực truyền thống của người Việt. Ẩm thực Hà Nội mang trong mình sự tinh tế, cầu kỳ và đậm đà hương vị Bắc. Dù chỉ là những món ăn dân dã như bún, phở, bánh cuốn…, nhưng dưới bàn tay tài hoa của người Hà Nội, mỗi món ăn trở nên đặc biệt và khó quên.
Bài viết này sẽ đưa bạn khám phá hơn 20 món ăn đặc sản nổi tiếng nhất ở Hà Nội, từ những món ăn đường phố quen thuộc đến các món ăn truyền thống lâu đời, giúp bạn hiểu thêm về bản sắc văn hóa ẩm thực thủ đô.
1. Phở Hà Nội – Biểu tượng ẩm thực quốc hồn quốc túy
Không có món ăn nào xứng đáng mở đầu danh sách hơn phở – linh hồn của ẩm thực Hà Nội.
1.1 Phở bò
- Nước dùng trong vắt, ngọt thanh từ xương bò hầm nhiều giờ.
- Thịt bò tái, chín, nạm, gầu… mềm, thơm.
- Ăn kèm hành lá, rau thơm, chanh, ớt, giấm tỏi.
1.2 Phở gà
- Nhẹ nhàng, thanh đạm.
- Thịt gà ta luộc thơm dai, nước dùng trong và ngọt từ xương gà.
Quán nổi tiếng:
- Phở Thìn (Lò Đúc)
- Phở Bát Đàn
- Phở Gà Nguyệt
2. Bún chả – Món ăn được tổng thống Mỹ từng thưởng thức
Bún chả Hà Nội là món ăn truyền thống có từ hàng trăm năm trước. Thịt ba chỉ và chả viên được nướng trên than hoa, ăn kèm nước mắm pha chua ngọt, đu đủ xanh và bún tươi.
Điểm đặc biệt:
- Mùi thơm từ chả nướng than hoa.
- Nước chấm đậm đà, pha chuẩn vị Bắc.
Quán nổi tiếng:
- Bún chả Hương Liên (nơi Obama và Bourdain từng ăn)
- Bún chả Đắc Kim (Hàng Mành)
3. Bún thang – Món ăn “hoàng gia” trong lòng phố cổ
Bún thang là món ăn thanh nhã, cầu kỳ, hội tụ hơn 20 loại nguyên liệu: trứng tráng, giò lụa, thịt gà xé, củ cải khô, nấm hương, rau răm… trên nền nước dùng trong vắt ninh từ xương gà và tôm khô.
Mùi vị:
- Ngọt thanh, dịu nhẹ, thơm hương mắm tôm (có thể bỏ nếu không ăn được).
Quán nổi tiếng:
- Bún thang Cầu Gỗ
- Bún thang Hàng Hòm
4. Chả cá Lã Vọng – Đặc sản trứ danh Hà Thành
Chả cá Lã Vọng là món ăn độc đáo được sáng tạo từ thời Pháp thuộc. Cá lăng được ướp riềng, mẻ, nghệ rồi nướng chín, sau đó rán với mỡ và ăn nóng cùng thì là, hành lá, bún rối, lạc rang và mắm tôm.
Điểm đặc biệt:
- Vị béo ngậy, thơm lừng, ăn nóng tại bàn.
Quán nổi tiếng:
- Chả cá Lã Vọng (14 Chả Cá)
- Chả cá Thăng Long
5. Bánh cuốn Thanh Trì – Dẻo thơm, tinh tế
Bánh cuốn Hà Nội khác biệt với các vùng miền khác bởi sự thanh mảnh, mềm dẻo và mùi thơm của gạo tẻ. Bánh được tráng mỏng, cuộn với nhân thịt, mộc nhĩ, hành phi và ăn cùng chả quế, nước mắm pha chua ngọt.
Quán nổi tiếng:
- Bánh cuốn Bà Hoành (Tô Hiến Thành)
- Bánh cuốn Gia An (Hàng Bồ)
6. Bún riêu cua – Dân dã nhưng đậm vị
Bún riêu Hà Nội có hương vị đặc trưng với nước dùng chua dịu từ cà chua, vị ngọt tự nhiên từ cua đồng, ăn kèm đậu rán, giò tai, rau sống và mắm tôm.
Quán nổi tiếng:
- Bún riêu Hàng Bạc
- Bún riêu Nguyễn Siêu
7. Bún mọc – Ngọt thanh, nhẹ nhàng
Bún mọc là món ăn sáng yêu thích của người Hà Nội. Nước dùng từ xương heo, viên mọc làm từ giò sống trộn nấm hương, hành khô… Tô bún thường ăn kèm chả, móng giò hoặc sườn non.
Quán nổi tiếng:
- Bún mọc Hàng Lược
- Bún mọc Cô Hằng
8. Xôi xéo – Món ăn sáng “quốc dân” của người Hà Nội
Xôi xéo gồm nếp dẻo nấu với nghệ, ăn cùng đậu xanh tán nhuyễn, hành phi thơm nức và mỡ gà. Một số nơi thêm chả quế, trứng kho, thịt kho…
Quán nổi tiếng:
- Xôi Yến (Nguyễn Hữu Huân)
- Xôi xéo Hàng Bài
9. Nem rán – Giòn tan từng miếng
Nem rán Hà Nội có lớp vỏ giòn rụm, nhân đầy đủ thịt, miến, mộc nhĩ, nấm hương, cà rốt, hành tây… Ăn cùng rau sống, nước mắm chua ngọt. Đây là món không thể thiếu trong mâm cỗ truyền thống.
10. Bánh tôm Hồ Tây – Đặc sản ven hồ nổi tiếng
Bánh tôm Hồ Tây được làm từ bột chiên giòn và tôm tươi, ăn kèm rau sống, đu đủ chua và nước chấm.
Quán nổi tiếng:
- Bánh tôm Hồ Tây – Nhà hàng ven hồ
- Bánh tôm Hàng Bồ
11. Chè Hà Nội – Ngọt ngào và phong phú
Các món chè truyền thống như:
- Chè đỗ đen, chè sen long nhãn
- Chè kho, chè cốm, chè bưởi
- Chè sương sa hạt lựu
Địa chỉ nổi tiếng:
- Chè Bốn Mùa (Hàng Cân)
- Chè Mười Sáu (Ngô Thì Nhậm)
12. Bánh giò – Bữa sáng tiện lợi, thơm ngon
Bánh giò Hà Nội mềm mịn, nhân thịt băm, mộc nhĩ, hành khô thơm lừng. Thường ăn kèm dưa góp hoặc chả lụa.
Quán nổi bật:
- Bánh giò Thụy Khuê
- Bánh giò Nguyễn Công Trứ
13. Cốm làng Vòng – Tinh túy mùa thu Hà Nội
Cốm làm từ lúa nếp non, giã tay, bọc trong lá sen. Cốm thường ăn với chuối tiêu, hoặc dùng làm nguyên liệu cho món chả cốm, bánh cốm.
14. Bánh rán mặn – Nhỏ mà có võ
Bánh rán mặn với vỏ giòn rụm, nhân thịt, mộc nhĩ, miến… ăn kèm nước chấm cay ngọt.
Quán nổi tiếng:
- Bánh rán Hàng Chiếu
- Bánh rán Võng Thị
15. Ô mai – Món quà vặt tinh tế
Ô mai sấu, mơ, mận… được sấy khô, tẩm ướp gia vị. Là món quà đặc sản được ưa chuộng mỗi dịp lễ, Tết.
Thương hiệu nổi tiếng:
- Ô mai Hồng Lam
- Ô mai Tiến Thịnh (Hàng Đường)
16. Cháo sườn – Mềm mịn, ấm bụng
Cháo sườn Hà Nội nấu từ bột gạo xay nhuyễn, ăn kèm sườn non mềm, quẩy giòn và ruốc. Thích hợp vào sáng sớm hoặc đêm muộn.
Quán nổi tiếng:
- Cháo sườn Hàng Bồ
- Cháo sườn Ngõ Huyện
17. Kem Tràng Tiền – Huyền thoại ngọt ngào
Kem Tràng Tiền gắn liền với tuổi thơ của bao thế hệ Hà Nội. Hương vị truyền thống: kem cốm, kem dừa, kem vani… mát lạnh, béo ngậy.
18. Lòng nướng, chân gà nướng – “Mồi nhậu” phố cổ
Buổi tối Hà Nội sôi động với những quán lòng nướng, chân gà nướng, cánh gà… trên vỉa hè Tạ Hiện, Lý Văn Phức, Hàng Than…
19. Nộm bò khô – Món ăn vặt không thể bỏ qua
Nộm đu đủ giòn, bò khô cay, rau thơm và nước trộn chua ngọt tạo nên món ăn vặt “gây nghiện” cho giới trẻ.
Địa chỉ nổi bật:
- Nộm Hồ Hoàn Kiếm
- Nộm Long Vi Dung (Hàng Bông)
20. Các món nướng vỉa hè – Đặc sản đêm Hà Nội
- Thịt xiên nướng
- Bánh mì nướng mật ong
- Ngô, khoai nướng
- Hải sản nướng mỡ hành…
Phố cổ, vỉa hè Hồ Tây, phố Quang Trung… là thiên đường món nướng về đêm.
Kết luận
Ẩm thực Hà Nội không chỉ là những món ăn ngon mà còn là câu chuyện văn hóa, ký ức và tâm hồn người Hà Nội. Từ phở, bún chả đến cốm làng Vòng, mỗi món đều chứa đựng sự tinh tế, cầu kỳ và nét riêng biệt không thể lẫn với nơi nào khác. Nếu có dịp ghé thăm thủ đô, đừng quên dành thời gian khám phá những món ăn đặc sản Hà Nội để cảm nhận trọn vẹn hương vị của một vùng đất ngàn năm văn hiến.